Năm 2020, câu chuyện “1,5kg dây trói 6 con cua bé” từng khiến dân mạng xôn xao (Tuổi Trẻ), kéo tôi – Nguyễn Hoàng Văn (Văn Cua), người hơn 15 năm gắn bó với kinh doanh cua ở Sài Gòn – vào những suy tư sâu sắc. Là CEO của một công ty chuyên về cua Cà Mau, tôi từng đối mặt với những sợi dây trói cua nặng trịch, từng nghe khách hàng than phiền về chất lượng. Giờ đây, năm 2025, khi thị trường cua đã đổi thay, tôi muốn kể lại hành trình của mình: từ những ngày chua chát với đặc sản cua Cà Mau đến nỗ lực tháo dây, xây dựng thương hiệu cua dựa trên giá trị thật.

Khởi Nghiệp Với Dây Trói: Bài Học Đầu Tiên

Tôi bắt đầu bán cua Cà Mau online ở Sài Gòn từ năm 2010, mang theo niềm tự hào về đặc sản cua Cà Mau – cua gạch son béo ngậy, thịt ngọt thơm. Nhưng thực tế sớm làm tôi thất vọng. Nhiều con cua bị trói dây nặng đến khó tin: 3kg cua, có khi dây chiếm cả kilogam! Khách cởi dây, chỉ còn cua bé xíu, giá thì cắt cổ. Tôi cũng từng mua cua đắt đỏ nhưng chất lượng không xứng, cảm giác như bị lừa. Nỗi chua chát ấy thôi thúc tôi tìm cách thay đổi cách kinh doanh cua.

Định giá cua là bài toán đau đầu. Giá cua không chỉ dựa trên trọng lượng, mà còn phụ thuộc vào chất lượng, sức sống, loại cua, và kích cỡ. Cua 2 con/kg (loại Y5) đắt hơn cua 3-4 con/kg (loại Y3). Vụ chị phóng viên năm 2020 mua 3,2kg cua, trong đó 1,5kg dây, giá 1,12 triệu đồng (Tuổi Trẻ), là ví dụ điển hình. Có dây, cua thuộc loại Y5, giá 350.000 đồng/kg – hợp lý. Nhưng cởi dây, còn 1,7kg, giá thực tế đội lên 658.000 đồng/kg – đắt đỏ! Nếu bán lại cua không dây, tôi phải định giá sao để công bằng? Câu hỏi ấy ám ảnh tôi những ngày đầu.

Hồi đó, dây trói cua như “luật bất thành văn”. Thương lái không bán cua không dây, vì dây che giấu trọng lượng thật. Họ bảo: “Cởi dây, cua nhẹ, giá trị thấp, ai mua?” Từ vuông nuôi ở Cà Mau đến chợ Sài Gòn, cua qua nhiều khâu, mỗi khâu thêm dây để giữ giá rẻ mà vẫn có lời. Sợi dây cõng chi phí vận chuyển, bán hàng, và chiêu trò marketing để đánh lừa khách thích “to mà rẻ”. Tôi tự hỏi: “Sao ngành cua chấp nhận cách làm này?”

Khách cởi dây, thấy cua bé, trách thương lái, nông dân, thậm chí cả cua Cà Mau. Nhưng thương lái cũng khó xử. Nếu bán cua không dây, giá cao hơn, khách chê đắt. Tâm lý “ngon, bổ, rẻ” khiến họ trói dây nặng, gộp lời vào đó. Người mua trách người bán hám lợi, người bán bảo khách ham rẻ. Vòng xoay trách móc kéo dài, không chỉ với đặc sản cua Cà Mau, mà với nhiều ngành khác.

Cua không dây tại www.cuacamau.com

Tháo Dây, Xây Thương Hiệu: 15 Năm Kiên Trì

Năm 2012, tôi quyết định tháo dây trói cua, bán đúng trọng lượng thật. Ai cũng bảo tôi “điên”, vì đi ngược thị trường. Khách quen “to mà rẻ”, sao chấp nhận cua không dây giá nhỉnh hơn? Nhưng tôi tin, trung thực sẽ giữ khách lâu dài. Tôi đến Năm Căn, Đầm Dơi, chọn cua tươi ngon, gạch son, loại Y5, Y3 chuẩn chất lượng. Tôi xây thương hiệu cua dựa trên cam kết: không dây nặng, không lừa dối.

Thời gian đầu, tôi mất nhiều khách. Cua không dây nhẹ hơn, giá cao hơn, ai cũng lắc đầu. Nhưng dần dà, người yêu cua Cà Mau thật sự ở Sài Gòn tìm đến. Họ khen: “Cua anh Văn thịt ngọt, gạch béo, đáng tiền!” Tôi mở rộng công ty, mang đặc sản cua Cà Mau đến nhiều khách hơn. Đến năm 2025, hơn 80% thị trường cua Cà Mau ở Sài Gòn đã bỏ dây trói – một bước tiến lớn so với năm 2020. Nhưng tôi biết, vẫn còn những sợi dây vô hình: lòng tham, sự dễ dãi, và thói quen tiêu dùng thiếu chọn lọc.

Cua Cà Mau 2025: Tiến Bộ Và Thách Thức

So với năm 2020, kinh doanh cua đã đổi thay. Nhiều nhà kinh doanh chọn bán cua không dây, công khai trọng lượng thật. Khách hàng tỉnh táo hơn, tìm nơi uy tín để thưởng thức đặc sản cua Cà Mau. Mạng xã hội giúp lan tỏa thông tin, khiến chiêu trò như dây trói dần mất đất sống. Nhưng vẫn còn thách thức: một số thương lái nhỏ lẻ trói dây để cạnh tranh giá rẻ, và người tiêu dùng đôi khi bị cuốn vào tâm lý “ngon, bổ, rẻ”.

Nếu năm 2020, chị phóng viên mua cua dây nặng, thì năm 2025, ở chỗ uy tín, chị có thể nhận cua không dây, giá minh bạch. Nhưng đâu đó, những sạp cua dây to vẫn tồn tại, nhắc chúng ta rằng thay đổi cần thời gian. Thương hiệu cua chỉ vững khi cả người bán và người mua đồng lòng: bán thật, mua đúng.

Kinh doanh bằng câu chuyện thương hiệu, uy tín và cam kết 

Trách Ai Và Làm Gì?

Câu chuyện dây trói cua không phải lỗi của riêng ai. Nó bắt nguồn từ chuỗi cung ứng thiếu minh bạch, tâm lý thị trường, và sự thiếu “trọng tài”. Pháp luật không cấm trói dây nặng, nên khách bức xúc chỉ biết lên mạng than vãn. Thay vì trách móc, tôi nghĩ cả hai phía cần thay đổi. Người bán phải xây dựng thương hiệu cua uy tín, bán cua chất lượng. Người mua cần tỉnh táo, chọn nơi đáng tin, nói không với cua dây to.

Cam kết với khách hàng 

Tôi tin, kinh tế thị trường sẽ đào thải cái kém. Năm 2020, tôi chia sẻ câu chuyện này trên Tuổi Trẻ, hy vọng góp phần thay đổi. Năm 2025, tôi thấy hy vọng thành hiện thực: cua Cà Mau được yêu thích vì chất lượng, không vì dây trói. Hành trình 15 năm của tôi là minh chứng: khi trung thực dẫn đầu, kinh doanh cua không chỉ là nghề, mà là cách lan tỏa giá trị thật.

Bài viết của Văn Cua

Xem thêm:

1. Tư Vấn Nhà Hàng Cua Và Setup Nhà Hàng Chuyên Nghiệp Cùng Chuyên Gia Nguyễn Hoàng Văn
2. Truyện Ngắn Cua Cà Mau Và Những Bài Học Từ Chuyến Đi Đài Loan 
3. Xây Dựng Thương Hiệu Cua Ngon Cà Mau – Đam Mê Và Khát Vọng Tạo Nên Giá Trị

Các bài viết đánh giá về Cua Ngon trên các kênh truyền thông Online

1. Tôi đã một lần ăn Cua Ngon Cà Mau “ngon nhất” tại Sài Gòn
2. Top 10 Nhà hàng quán cua Sài Gòn – TPHCM ngon và đông khách nhất
3. Bán cua online- Báo vnexpresst.net
4. Con cua 8 cẵng 2 càng - Báo Người Lao Động
5. Câu chuyện khởi nghiệu Cua Ngon - HTV9